DI TÍCH LỊCH SỬ
Chiều ngày 09/9/2022, UBND xã Tân Xã long trọng tổ chức Lễ đón nhận Bằng xếp hạng di tích lịch sử cấp Thành phố đối với Đình Rộc Vừa.
Dự Lễ đón nhận, có đồng chí Nguyễn Thị Bích Ngọc- Ủy viên Ban Thường vụ Huyện ủy, Phó Chủ tịch UBND huyện; đại diện lãnh đạo UBMTTQ huyện, Văn phòng HĐND&UBND huyện; Lãnh đạo, chuyên viên Phòng Văn hóa và Thông tin huyện. Đại biểu xã Tân Xã có đồng chí Nguyễn Đình Tùng- Huyện ủy viên, Bí thư Đảng ủy; đồng chí Nguyễn Xuân Chiến- Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy; đồng chí Lê Đức Thắng- Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã; các ban ngành đoàn thể xã, cùng cán bộ và nhân dân trong xã.
Đình làng Rộc Vừa thuộc Giáp Rộc Vừa xã Tân Xã (xưa là Mục Lân – Mục Uyên) tổng Cần Kiệm, huyện Thạch Thất, tỉnh Sơn Tây (nay thuộc xã Tân Xã, huyện Thạch Thất, TP Hà Nội) là một ngôi đình nhỏ nằm trên vùng đồi cao ráo với địa thế đẹp đẽ, xung quanh là đồng ruộng, gần với khu công nghệ cao Hòa Lạc. Đến năm 2007-2018 chính quyền và nhân dân địa phương đã tôn tạo ngôi đình như hiện nay; với các hạng mục cổng, đại bái, hậu cung, sân vườn, giếng, tường bao đá ong. Quy mô kiến trúc đình Rộc Vừa hiện nay tuy nhỏ nhưng rất linh thiêng, ấm cúng; luôn được dân cư trong giáp Rộc Vừa đèn nhang chu đáo.
Đình Rộc Vừa phụng thờ 3 vị Sơn Thần là Chúa Sơn Đương Hải Hiển ứng Đại Vương, Bản Sơn Đương Cảnh Thành Hoàng Đại Vương, Linh Quý Đương Cảnh Thành Hoàng Đại Vương và 01 vị Nhân Thần là ngài Lý Minh (vị Đô đốc thời Trưng Nữ Vương). Đình Rộc Vừa hiện nay còn lưu giữ được 3 tấm bia đá cổ khắc bằng chữ Hán Nôm, trong đó: 01 tấm bia Hậu Thần bi kí (Bia ghi Hậu Thần) gồm 2 mặt, có niên đạo Cảnh Hưng thứ 39 (1778); Bia đá hiện đặt tại sân đình. 02 tấm bia là Tự hậu bi kí và Kí kị bi ký (Bia gửi giỗ) có niên đại Thành Thái (1900) hiện ốp vào tường trong đình.
Làng tổ chức lễ vào ngày 7, ngày 9, ngày 11 tháng Giêng và ngày 15 tháng 8 là ngày hiện của ba vị nhiên thần và ngày 10 tháng 12 là ngày hóa của vị nhân thần. Ngoài ra, làng còn có những ngày lễ khác: Ngày 15/2; Ngày 15/8 là ngày xuân thu nhị tế; Ngày 25/5 là ngày Hạ điền; Ngày 27/7 là ngày Thượng điền; Ngày 01/4 là ngày Kỳ phúc. Hiện nay, hàng năm chính quyền và nhân dân địa phương vẫn tổ chức lễ hội truyền thống tại đình Rộc Vừa: Chính tiệc vào ngày 09 tháng Giêng. Trong lễ hội, song song với việc tế Thần, địa phương còn tổ chức các trò chơi dân gian như đấu vật, thổi cơm thi, bắt vịt... thu hút nhiều tầng lớp nhân dân tham gia.
Với những giá trị lịch sử được bảo tồn và lưu giữ, ngày 07 tháng 7 năm 2022, Ủy ban nhân dân Thành phố Hà Nội đã có Quyết định số 2397/QĐ-UBND về việc xếp hạng di tích Đình Rộc Vừa, xã Tân Xã là di tích lịch sử cấp Thành phố.
Phát biểu tại Lễ đón nhận, đồng chí Nguyễn Thị Bích Ngọc- Ủy viên Ban Thường vụ Huyện ủy, Phó Chủ tịch UBND huyện cho biết: theo danh mục kiểm kê di tích năm 2016 của UBND thành phố Hà Nội, trên địa bàn huyện có 209 di tích bao gồm: 52 ngôi đình, 67 ngôi chùa, 12 ngôi đền, 49 ngôi quán và các di tích như miếu, văn chỉ, võ chỉ… Tính đến nay toàn huyện có 101 di tích đã được nhà nước xếp hạng, trong đó có chùa Tây Phương được xếp hạng di tích Quốc gia đặc biệt; 34 di tích được xếp hạng cấp quốc gia; 66 di tích xếp hạng cấp tỉnh, thành phố.
Để làm tốt việc quản lý, bảo vệ và phát huy các giá trị văn hóa của di tích, đồng chí Phó Chủ tịch UBND huyện đề nghị các cơ quan chuyên môn của huyện, UBND xã Tân Xã, Ban Quản lý di tích đình Rộc Vừa và nhân dân thực hiện tốt một số nội dung sau: Tích cực tuyên truyền, thực hiện tốt việc quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị của di tích theo đúng các quy định của Luật Di sản văn hóa, các văn bản quy định, hướng dẫn của nhà nước về quản lý di tích. Sau khi địa phương thành lập Ban quản lý bảo vệ di tích đình Rộc Vừa, thì phải xây dựng kế hoạch, phương án bảo quản tốt các hiện vật, đồ thờ hiện còn lưu giữ tại di tích; chú trọng công tác phòng cháy và chữa cháy. Thường xuyên kiểm tra, đánh giá mức độ xuống cấp tại di tích để có phương án tu sửa, quản lý kịp thời, hiệu quả. Khi cần tu bổ, tôn tạo các hạng mục tại di tích phải thực hiện theo hướng dẫn của cơ quan chuyên môn, đúng quy định của Luật Di sản văn hóa và các quy định khác có liên quan.
Sử dụng có hiệu quả các nguồn thu từ di tích, không tiếp nhận sử dụng các hiện vật, đồ thờ không phù hợp với truyền thống văn hóa của địa phương trong khuôn viên di tích. Không để xảy ra các hiện tượng mất cắp cổ vật, xâm hại hoặc làm ảnh hưởng đến cảnh quan di tích. Việc tổ chức các hoạt động lễ hội, các nghi lễ tôn giáo, tín ngưỡng tại di tích phải thực hiện nghiêm túc, đầy đủ theo quy định tại Nghị định số 110/2018/NĐ-CP ngày 29/8/2018 của Chính phủ quy định về quản lý và tổ chức lễ hội. Tổ chức lễ hội đảm bảo trang trọng, tiết kiệm, không phô trương, lãng phí, nghiêm cấm các hoạt động có tính chất mê tín dị đoan, xóc thẻ, bói toán, cờ bạc trá hình.
Tại buổi Lễ, UBND xã Tân Xã đã công bố Quyết định số 383/QĐ-UBND ngày 08/9/2022 về việc thành lập Ban quản lý di tích lịch sử Đình Rộc Vừa- gồm 01 Trưởng ban, 02 Phó Trưởng ban và 14 đồng chí ủy viên. Ban quản lý di tích lịch sử Đình Rộc Vừa có nhiệm vụ giúp UBND xã thực hiện tốt các quy định của Luật di sản văn hóa về lĩnh vực bảo tồn giữ gìn và phát huy các giá trị văn hóa vật thể, phi vật thể thuộc khu vực di tích; quản lý, tổ chức các lễ hội thường niên trong năm của Đình Rộc Vừa./.